Proso może nie jest najbardziej popularnym rodzajem ziarna, ale w rzeczywistości jest uprawiane na całym świecie, zarówno jako składnik paszy zwierzęcej, jak i do spożywania przez ludzi. Oprócz niewątpliwych walorów smakowych posiada również doskonałe właściwości odżywcze i zdrowotne. Dowiedz się więcej o korzyściach z regularnego jedzenia prosa.

Proso zwyczajne jest uprawiane głównie w krajach rozwijających się, a jego zdolność do wzrostu w stosunkowo trudnym, suchym, środowisku czyni go idealnym zbożem do upraw przy trudnych warunkach klimatycznych i przyrodniczych. Mimo, że istnieje wiele różnych odmian uprawianego na całym świecie prosa najczęstszą odmianą jest Pennisetum glaucum, znana również, jako proso perłowe. Z punktu widzenia historii, proso najprawdopodobniej pochodzi z Afryki, ale rozprzestrzeniło się w Azji i na Bliskim Wschodzie już ok. 10 tysięcy lat temu.

Proso zboże

Proso w Polsce praktycznie nie występuje w formie dzikiej, możemy jednak spotkać czasem niektóre odmiany uprawne. Dojrzałej rośliny trudno nie zauważyć, ponieważ osiąga wysokość nawet do 150 cm. Źdźbła rośliny są bardzo grube, a tym samym odporne na uszkodzenia mechaniczne. Liście prosa są dość rzadkie i włoskowate. Na środku blaszki przebiega charakterystyczny biały pasek. Kwiaty prosa są purpurowe oraz stanowią okazałą i gęstą wiechę. Owocami prosa są ziarniaki, znajdujące się twardych plewkach. Najczęściej przetwarzanym spożywczym produktem z prosa jest kasza jaglana, obecnie znana praktycznie na całym świecie. Poza spożywczym wykorzystaniem, ta wyjątkowa roślina często pełni funkcje dekoracyjne. Można ją uprawiać w formie nietypowej trawy, która wspaniale zdobić będzie obejścia i ogrody. Doskonale komponuje się w większych rabatach kwiatowych, górując nad całością kompozycji.

Ziarno prosa jest uprawiane głównie w Indiach, gdzie produkcja wynosi ponad 8 milionów ton rocznie. Jednak można je również bardzo często spotkać w wielu większych krajach afrykańskich oraz w Chinach. Ta wspaniała roślina jest bardzo dobrym źródłem składników odżywczych, witamin, minerałów i związków organicznych, które mogą znacznie polepszyć kondycję zdrowotną organizmu. Nie zawiera również glutenu, dlatego chorzy na celiakię mogą zwrócić się w jego kierunku, jako alternatywnego dla pszenicy źródła pokarmu. Pod względem zawartości najbardziej wartościowych składników diety, proso wypada wprost doskonale i dostarcza najwięcej energii, jak również cennych kwasów tłuszczowych i witamin B. Z tego względu przewiduje się, że uprawa prosa na świecie stale będzie rosła.

Wartość odżywcza prosa

1 filiżanka gotowanego prosa to mniej więcej:

• Kalorie – 286,
• Węglowodany – 57 g,
• Gluten – 0 g,
• Całkowita zawartość tłuszczu – 2,4 g,
• Cholesterol – 0 mg,
• Tłuszcze nasycone – 0,4 g,
• Sód – 5 g,
• Jednonienasycone kwasy tłuszczowe – 0,4 g,
• Tiamina – 0,3 g,
• Tłuszcze wielonienasycone – 1,2 g,
• Niacyna – 3,2 g,
• Błonnik – 3,1 g,
• Magnez – 106 mg,
• Białko – 8 g,
• Cynk – 2,2 mg.

Jedne z najlepszych korzyści zdrowotnych prosa to przede wszystkim zdolność do zachowania dobrej kondycji serca, poprawa pracy układu trawiennego, naturalna ochrona przed cukrzycą, a także obniżenie ryzyka zachorowania na nowotwór, pobudzanie układu oddechowego, skuteczna detoksykacja organizmu, oraz optymalizowanie pracy układu odpornościowego, zwiększanie zasobów energii i poprawa funkcjonowania układu szkieletowo-mięśniowego.

Składniki odżywcze prosa

Proso jest uprawiane na całym świecie, szczególnie w krajach rozwijających się, w celu zapewnienia podstawowych wartości odżywczych. Uprawa prosa jest bardzo ważna, ze względu na wyjątkowo wysoką zawartość składników pokarmowych, w tym imponującego poziomu skrobi, bardzo wysokiej zawartości witaminy B, a także wapnia, żelaza, potasu, cynku, czy magnezu. Nie wspominając o tym, że jest również bardzo zdrowym źródłem niezbędnych tłuszczów. Ponadto, posiada znaczne ilości białka i błonnika pokarmowego, które przyczyniają się do jeszcze większej wartości odżywczej tego ziarna!

Według naukowców skład chemiczny ziaren prosa z znacznym stopniu zależny jest od cech danej odmiany, a także warunków upraw. Z tego względu nie da się ustalić dokładnych wartości odżywczych tego zboża. Wiadomo jednak, że jagły przewyższają zawartością białka i tłuszczu inne popularne kasze, m.in. jęczmienną i gryczaną. Wartość energetyczna kaszy jaglanej z reguły jest zbliżona do ryżu i gryki, jednak posiada ona pewną przewagę we właściwościach odżywczych. Białka prosa są bardzo cenione, ze względu na dobry skład aminokwasów i przyrównuje się je do białek pszenicy, a także fasoli, kukurydzy i orzeszków ziemnych. Zawierają one przede wszystkim większe ilości leucyny i metioniny. Ziarniaki prosa posiadają jedynie mniej tłuszczu od ziarniaków owsa.

Korzyści zdrowotne wynikające z prosa

1. Proso a zdrowie serca

Proso jest jednym z najlepszych ziaren, które warto włączyć do codziennej diety, szczególnie jeśli chcesz chronić swoje serce. Kasza jaglana, stworzona właśnie z prosa, jest bardzo bogatym źródłem magnezu, który jest ważnym minerałem pozwalającym na obniżenie ciśnienia krwi i zmniejszenie ryzyka wystąpienia zawałów serca, szczególnie w przypadku miażdżycy. Proso jest również doskonałym źródłem potasu, który dodatkowo utrzymuje prawidłowe ciśnienie krwi, działając jako naturalny środek rozszerzający naczynia krwionośne.

Zmniejszenie ciśnienia krwi i optymalizacja jego poziomu jest jednym z najlepszych sposobów ochrony układu krążenia przed rozwojem groźnych chorób i dolegliwości. Ponadto, znajdujące się w prosie lignany roślinne mogą być przekształcone przez mikroflorę układu trawiennego w lignany zwierzęce oraz chronią przed pewnymi przewlekłymi chorobami, takimi jak nowotwory i choroby serca.

2. Proso a ochrona przed cukrzycą

Cukrzyca jest chorobą milionów ludzi na całym świecie. Jak uważa wielu dietetyków, w krajach gdzie proso jest powszechnym typem pożywienia, cukrzyca występuje znacznie rzadziej. Być może dlatego, że jeden z efektów prosa to zmniejszanie ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2, głównie dzięki znaczącym poziomom magnezu, występującym w tym konkretnym ziarnie. Magnez jest uważany za jeden z najważniejszych składników mineralnych dla zwiększenia efektywności receptorów insuliny i glukozy w organizmie, a tym samym dla zapobiegania tej chorobie.

3. Pros a redukcja poziomu cholesterolu

Poziom cholesterolu idzie ręka w rękę ze zdrowiem serca.  Wysoki poziom błonnika w prosie obniża zły cholesterol, a tym samym poprawia warunki pracy układu krwionośnego. Błonnik faktycznie eliminuje niebezpieczny „zły cholesterol” (LDL), przy jednoczesnym zwiększaniu „dobrego cholesterolu” (HDL).

4. Proso na obniżenie ryzyka nowotworów

Najnowsze badania wykazały, że błonnik jest jednym z najlepszych i najprostszych sposobów zapobiegania wystąpienia raka piersi u kobiet. W rzeczywistości, kobieta może obniżyć ryzyko nowotworu piersi o więcej niż 50% przez jedzenie ponad 30 g błonnika dziennie. Biorąc pod uwagę, że rak sutka jest jedną z najczęstszych i najbardziej śmiertelnych form nowotworu, każda kobieta powinna tą informację szczególnie dobrze zapamiętać!

5. Proso a poprawa pracy układu oddechowego

Proso znacznie poprawić jakość życia osób cierpiących z powodu astmy, a także może zapobiec rozwijaniu się jej na początkowym etapie. Chociaż niektóre z dowodów są kontrowersyjne, okazuje się, że u dzieci, które spożywały znaczne ilości ziarna prosa, zaobserwowano znacznie mniej ataków astmy i świszczącego oddechu, nawet o ponad 15%. Dodatkowo, w prosie nie występuje alergen, który jest typowy dla pszenicy.

6. Proso daje wzmocnienie pracy układu trawiennego

Tak jak większość pokarmów bogatych w błonnik, proso może pomóc w pracy układu pokarmowego i wyeliminować problemy, takie jak zaparcia, nadmiar gazów, wzdęcia i skurcze. Poprzez regulację procesu trawiennego można również poprawić retencję składników odżywczych i zmniejszyć ryzyko bardziej poważnych schorzeń przewodu pokarmowego, takich jak wrzody żołądka lub rak jelita grubego. Regularne trawienie i wydalanie odpadów pomaga zoptymalizować pracę nerek, wątroby i systemu odpornościowego organizmu.

7. Proso a detoksykacja organizmu

Wiele występujących w prosie przeciwutleniaczy, oprócz ich korzystnego wpływu na neutralizowanie wolnych rodników, może naturalnie oczyścić organizm z toksyn, szczególnie z nerek i wątroby. Zawarta w prosie kwercetyna, kurkumina, kwas elagowy i różne inne korzystne katechiny mogą pomóc oczyścić ustrój organizmu ze szkodliwych substancji oraz toksyny, głównie przez stymulowanie procesu wydalania i neutralizację aktywności enzymatycznej w tych narządach.

Wskazówki dotyczące gotowania i jedzenia produktów z prosa

• zamiast ryżu lub ziemniaków,
• dodawanie do ulubionych, posiekanych warzyw,
• dodawanie proso do swojej sałatki,
• dodawanie gotowane prosa do owsianki,
• dodawanie proso do chleba i babeczek,
• w niektórych krajach stosuje się go, jako składnik do gołąbków z kapustą lub liśćmi winorośli.

Proso produkty

Jak wyżej wspomniano podstawowym produktem otrzymywanym z prosa jest kasza jaglana. Nadaje się ona do wielu potraw, doskonale podnosząc ich wartości odżywcze. Ze względu na znaczne ilości tłuszczu dość szybko się psuje i jełczeje. Smak prosa w tej postaci jest nieco podobny do kukurydzianego.

Jak kupować i przechowywać proso?

• Przy zakupie ziarna luzem, upewnij się, że jest świeże i nie było narażone na wilgoć.
• Proso przechowuj w szczelnym opakowaniu, w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu – można je tak przechowywać przez kilka miesięcy.

 

Może macie jakieś interesujące rozwiązanie tego problemu i chcielibyście się nim podzielić? Chętnie zobaczymy Wasze sugestie poniżej w polu komentarzy. Serdecznie zapraszamy do dyskusji!