Przeciwutleniacze, często określane mianem antyoksydantów, to niezwykle ważne dla zachowania zdrowia i urody składniki aktywne, które przeciwdziałają niszczącemu wpływowi wolnych rodników w organizmie. W naturalny sposób dostarczane są wraz z codzienną dietą, ale możne je również spotkać w rozmaitych suplementach i kosmetykach pielęgnacyjnych. Poznajmy zatem ich znaczenie i rolę, jaką pełnią dla zdrowia naszego organizmu.
Przeciwutleniacze często pojawiają się w dyskusjach na temat ochrony zdrowia i zapobiegania rozmaitym chorobom. Te potężne substancje w większości pochodzą ze świeżych owoców i warzyw. Po ich spożyciu wraz z pokarmami przede wszystkim zapobiegają utlenianiu innych cząsteczek w organizmie. Korzyści z obecności przeciwutleniaczy w codziennej diecie są niezwykle istotne dla utrzymania pełni zdrowia, ponieważ obecne w organizmie wolne rodniki mogą bez nich powodować wiele chorób, w tym również przewlekłych i śmiertelnych.
Przeciwutleniacze i wolne rodniki
Ludzki organizm w naturalny sposób wytwarza wolne rodniki w procesach metabolicznych, ale także absorbuje je z otaczającego środowiska. Żeby skutecznie przeciwdziałać ich szkodliwym działaniom niezbędne są przeciwutleniacze, ponieważ w większości przypadków wolne rodniki znacznie przewyższają naturalnie występujące substancje antyoksydacyjne. Aby utrzymać prawidłową równowagę, konieczne jest utrzymanie zewnętrznych źródeł przeciwutleniaczy w celu uzyskania maksymalnych korzyści z ich działania. Antyoksydanty działają zatem na organizm bardzo korzystnie, przede wszystkim neutralizując i usuwając wolne rodniki z krwioobiegu.
Naturalne źródła przeciwutleniaczy
Podstawą prawidłowego żywienia jest zróżnicowana i dobrze zbilansowana dieta, bogata również w produkty z dużą zawartością antyoksydantów. Do najlepszych ich źródeł należą dla przykładu:
- pomidory – likopen,
- buraki ćwikłowe – betanina,
- aronia – antocyjany,
- maliny i jeżyny – kwas elagowy,
- jabłka – kwas chlorogenowy,
- czystek – polifenole,
- marchew – beta-karoten.
Różne przeciwutleniacze przynoszą różne części ciała
Istnieje szeroki zakres przeciwutleniaczy występujących w przyrodzie, a ponieważ są one tak zróżnicowane, różne ich typy zapewniają odmienne korzyści dla poszczególnych systemów organizmu. Na przykład beta-karoten i inne karotenoidy są bardzo korzystne dla zdrowia oczu, natomiast likopen jest korzystny w utrzymaniu zdrowia prostaty. Z kolei flawonoidy są szczególnie przydatne w ochronie zdrowia serca, a proantocyjanidyny wspomagają ochronę zdrowia układu moczowego.
Przeciwutleniacze i korzyści zdrowotne skóry
Gdy skóra jest wystawiona na działanie wysokich poziomów światła ultrafioletowego, uszkodzenia wywołane przez utlenianie są indukowane przez tworzenie różnych typów reaktywnych rodzajów tlenu, w tym tlenu singletowego, rodników ponadtlenkowych i rodników nadtlenkowych. Te formy reaktywnych tlenowych lipidów komórkowych, białek i DNA są uważane za główny czynnik powodujący rumień – oparzenia słoneczne, a także przedwczesne starzenie się skóry, fotodermatozy i nowotworów skóry.
Wykazano, że astaksantyna, a następnie beta-karoten w połączeniu z witaminą E, jest jedną z najsilniejszych kombinacji antyoksydantów, pomagających chronić skórę przed reaktywnymi typami substancji utleniających.
Antyoksydanty i wsparcie systemu immunologicznego
Singletowy tlen może zagrozić układowi odpornościowemu, ponieważ posiada zdolność katalizowania produkcji wolnych rodników. Wykazano, że astaksantyna i spirulina wzmacniają zarówno niespecyficzny, jak i specyficzny układ odpornościowy oraz chronią błony komórkowe i komórkowe DNA przed mutacją. Astaksantyna jest jednym z najsilniejszych wygaszaczy tlenu singletowego i jest do dziesięciu razy silniejsza niż inne karotenoidy, w tym beta-karoten. Ponadto, jest do 500 razy silniejsza niż alfa-tokoferol, czyli popularna witamina E. Natomiast spirulina zawiera wiele cennych przeciwutleniaczy i innych korzystnych substancji, które mają ogromny wpływ na zwiększanie odporności organizmu.
Antyoksydanty pomagają w utrzymaniu pełni zdrowia
Zwiększenie spożycia antyoksydantów jest niezbędne dla utrzymania optymalnego zdrowia, szczególnie w dzisiejszym zanieczyszczonym świecie. Ponieważ organizm nie nadąża za produkcją przeciwutleniaczy, duża ilość tego rodzaju witamin, minerałów, związków fitochemicznych i enzymów musi pochodzić z codziennej diety. Zwiększenie spożycia antyoksydantów może zapewnić dodatkową ochronę organizmu m.in. przed:
- problemami z sercem,
- problemami z oczami,
- problemami z pamięcią,
- zaburzeniami nastroju,
- problemami układu immunologicznego.
Przeciwutleniacze w kosmetyce
Bardzo często różnego rodzaju substancje czynne, należące do grupy antyoksydantów, można spotkać w rozmaitych kosmetykach i preparatach pielęgnacyjnych. Stanowią one cenne składniki INCI przede wszystkim produktów do ochrony i regeneracji cery starzejącej się i zmęczonej. Składniki takie jak ekstrakt z zielonej herbaty, witamina E czy niektóre olejki naturalne mają na celu przede wszystkim wzmocnić ochronę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, a tym samym zabezpieczyć skórę przed przedwczesnymi zmarszczkami, utratą jędrności i naturalnego blasku cery.
Zastrzeżenie
Podane informacje mają charakter wyłącznie edukacyjny i nie stanowią porady medycznej. Zawsze należy zasięgnąć porady lekarza lub wykwalifikowanego pracownika służby zdrowia w przypadku jakichkolwiek pytań lub wątpliwości dotyczących zdrowia. Przed rozpoczęciem jakiegokolwiek programu istotnej zmiany diety należy skonsultować się z lekarzem. Nigdy nie lekceważ lub nie zwlekaj z zasięgnięciem porady lekarskiej z powodu czegoś, co usłyszałeś lub przeczytałeś w tym artykule lub w innych źródłach internetowych.