Na rynku herbata dostępna jest w przeróżnych rodzajach i odmianach, o bardzo odmiennych smakach i właściwościach. Warto poznać czym się różnią, by lepiej dopasować ich spożycie do własnych potrzeb i preferencji. W niniejszym artykule prezentujemy najważniejsze informacje na temat herbaty.
W tekstach chińskich oraz buddyjskich Camellia sinensis jest wymieniana wśród substancji leczniczych, pozwalających żyć długo i w dobrym zdrowiu. Wszelkie rodzaje herbaty posiadają dobroczynne właściwości, choć niektóre z nich zawierają wyższe stężenia polifenoli oraz przeciwutleniaczy. Najlepszym rozwiązaniem będzie włączenie ich wszystkich do swojej diety, aby maksymalnie wykorzystać ich zalety. Zanim zatem przejdziesz do zapoznawania się z korzystnym działaniem herbaty, dowiedz się, czym różnią się jej poszczególne rodzaje.
Herbata i jej rodzaje
Herbata występuje w wielu różnych odmianach, o różnych właściwościach. Poznajmy najważniejsze jej odmiany.
Zielona herbata
Uzyskuje się ją z zaparzonych liści herbaty. Liście suszy się i podgrzewa zaraz po zbiorach, nie dopuszczając do ich fermentacji. Napar zawiera ok. 25 mg kofeiny na filiżankę. W porównaniu z herbatą czarną ma bardziej delikatny smak. Zawiera katechiny, kofeinę, teaninę oraz liczne witaminy i minerały. Najpopularniejsze gatunki zielonej herbaty to Longjing (Lung Ching), Gunpowder i Sencha.
Herbatę zieloną nie należy zalewać wrzątkiem, ale wodą o temperaturze od 60 °C do 80 °C, w zależności od rodzaju herbaty. Parzenie powinno trwać do trzech minut, żeby herbata nie nabrała gorzkiego posmaku. Te same liście można parzyć nawet do 3 razy, a najbardziej cenionym i wartościowym naparem jest zazwyczaj drugi. Z tego powodu pierwszy napar często może wylewany.
Czarna herbata
To ten gatunek stanowi 75% konsumowanej na świecie herbaty. Uzyskuje się go z liści rośliny Camellia sinensis, które są zwijane i poddawane procesowi fermentacji, a następnie suszone i kruszone. Czarna herbata jest nieco gorzka w smaku. Ma najwyższą zawartość kofeiny – ok. 40 mg na filiżankę. Z tego powodu powinny unikać jej osoby nadwrażliwe na tę substancję. Polecana jest z kolei tym, które potrzebują szybkiego zastrzyku energii. Najczęściej spotykane odmiany smakowe to Yunnan, Assam, Darjeeling i Ceylon. Charakterystyczny Earl Grey to również herbata czarna, ale aromatyzowana olejkiem bergamotowym.
Czarną herbatę powinno się zalewać wrzącą wodą, a następnie parzyć trzy do pięciu minut. Po tym czasie smak herbaty staje się gorzki, jak również zaczynają się uwalniać taniny, które neutralizują pobudzające działanie teofiliny i kofeiny.
Ziołowa herbata
Technicznie rzecz biorąc, nie jest to herbata. Może być uzyskiwana z liści, korzeni, nasion, kory lub kwiatów różnych roślin o leczniczych właściwościach. Nie zawiera kofeiny, dzięki czemu może nadawać się do picia dla małych dzieci. Unikaj ziołowych herbatek odchudzających, gdyż mogą zawierać niebezpieczne substancje o działaniu przeczyszczającym. Napary z ziół mieszczą w sobie duże ilości przeciwutleniaczy oraz witaminy C. Herbatka lawendowa uspokaja ciało i umysł. Podobnie działa rumianek, a oprócz tego uśmierza ból. Mięta wspomaga trawienie i oczyszcza zatoki. Herbaty ziołowe są odpowiednie do picia o każdej porze dnia.
Biała herbata
Jest to najmniej utleniony gatunek herbaty. Ma najłagodniejszy smak, gdyż składa się z listków zbieranych, gdy są jeszcze bardzo młode. Niski stopień ich przetworzenia czyni ów napój bogatym w przeciwutleniacze. Ten rodzaj herbaty ma zatem najsilniejsze właściwości antyrakowe. Ze względu na niską zawartość kofeiny (15 mg na filiżankę) stanowi dobry wybór dla osób nadwrażliwych na tę substancję. Jest doskonałym uzupełnieniem diety. Herbata biała jest głównie uprawiana i produkowana w Chinach. Jest jednocześnie jedną z najdroższych odmian herbaty, a jej cena zależy również od pochodzenia i specyficznego gatunku.
Herbata biała może być parzona trzykrotnie w temperaturze ok. 85 °C. Należy ją parzyć ok. 5-7 min., dla zachowania najlepszych wartości smakowych.
Herbata żółta
Proces wytwarzania żółtej herbaty w początkowych fazach jest bardzo podobny do produkcji herbaty białej. Różnica polega na dłuższym okresie jej schnięcia, znacznie zmieniając jej aromat i smak. Kolor naparu jest wyraźnie zielonkawo-żółty. Ten rodzaj herbaty ma bardzo długie tradycje spożywania i był popularny na dworach cesarskich. Współcześnie herbata żółta jest bardzo rzadko spotykana i uznawana za jeden z najszlachetniejszych rodzajów tego typu napojów.
Żółtą herbatę podobnie jak białą można zaparzać wielokrotnie, najczęściej w czasie od 1 do 3 min. Kolejne parzenia powinny trwać nieco dłużej niż pierwsze i zależeć od indywidualnych preferencji. Temperatura wody powinna wynosić ok. 80 °C.
Herbaty smakowe
Przygotowuje się je, dodając do zwykłej herbaty zioła, przyprawy, kwiaty oraz aromaty. Występują w wielu różnych wariantach, włączając w to smak jagód, jaśminu, cynamonu, skórki pomarańczowej czy lawendy. Podstawą napoju może być herbata czarna, zielona lub biała. Posiadają one takie same właściwości zdrowotne jak herbaty niearomatyzowane. Mogą za to zawierać wyższe stężenia przeciwutleniaczy, co ma miejsce, gdy wzbogaci się je o „superowoce„, takie jak np. jagody.
Herbata Oolong (ulung)
Herbata Oolong nazywana jest również jako Czarny Smok, lub też niebieską lub turkusową. Jest to herbata podobna do czarnej, od której różni się krótszym czasem fermentacji. Proces ten nadaje jej niepowtarzalny smak. Poziom kofeiny może być zróżnicowany. Zielony oolong zawiera jej mniej, zaś ciemniejsze odmiany – więcej. Średnia wynosi 30 mg na filiżankę. Oolong charakteryzuje się wyższą zawartością przeciwutleniaczy niż herbata zielona, dlatego ma właściwości przeciwrakowe i zapobiega starzeniu.
Herbatę Oolong należy parzyć w temperaturze 90 °C, w czasie ok. 3-4 minut. Można ją parzyć nawet do czterech razy. Ciekawostką jest, że herbata typu Oolong nie jest w żaden sposób rozdrabniana, a liście są suszone w całości i zrolowane. Z tego powodu należy parzyć ją w nieco dłużej, tj. od 5 do 6 min., najlepiej w dużych dzbankach.
Herbata Pu-erh (czerwona)
Powstaje z liści fermentowanych i leżakowanych. Ma niewielką zawartość kofeiny, a wysoką – flawonoidów. Liście tej herbaty prasowane są w kostki. Charakteryzuje się bardzo silnym zapachem i smakiem i uważana jest za herbatę, której spożywanie jest bardzo korzystne dla zdrowia i urody. Herbata Pu-erh pochodzi z prowincji Yunnan, w południowych Chinach, a jej picie było dawniej przywilejem cesarskim.
Parzenie czerwonej herbaty powinno trwać ok. 3 minuty i odbywać się w temperaturze 90-100 °C. Pu-Erh może być parzona wielokrotnie, a jej kolejne napary różnią się nieco właściwościami.
Może macie jakieś interesujące rozwiązanie tego problemu i chcielibyście się nim podzielić? Chętnie zobaczymy Wasze sugestie poniżej w polu komentarzy. Serdecznie zapraszamy do dyskusji!
Jest to roślina zimozielona, uprawiana w wielu regionach tropikalnych i subtropikalnych świata, przede wszystkim w Indiach i Chinach, które razem wytwarzają większość światowych zasobów. Herbaty z różnych krajów różnią się aromatem, a zależy to nie tylko od rodzaju gleby i metod produkcji, ale także od tego, jak wysoko położona jest plantacja: najlepsza herbata pochodzi z obszarów chłodnych, wysoko położonych, na których rośliny wzrastają wolniej w chłodnym powietrzu, co liściom dodaje smaku. Czarną herbatę lekko się zaparza, a powstały napój ma właściwości pobudzające, odświeżające i moczopędne. Tradycyjnie stosuje się go dla wspomagania trawienia, w szczególności po ciężkich posiłkach. Zaspokaja także pragnienie, usuwa wzdęcia i przeciwdziała biegunkom. Popularną odmianą jest Earl Grey, czarna herbata zmieszana z olejkiem bergamotowym, który sam odświeża, uspokaja i odpręża i tymi swoimi właściwościami wzbogaca napój. Popularna herbata zawiera substancje pobudzające i ściągające – teofilinę, temę i taninę. Mocna herbata stosowana jest leczniczo w czerwonce i przewlekłych stanach zapalnych, takich jak nieżyt żołądka i jelit. Używa się jej także zewnętrznie przy podrażnieniach skóry. Stwierdzono, że picie zbyt dużych ilości herbaty powoduje zaparcia, nerwowość, nowotwory sutka, a u osób wrażliwych daje objawy podrażnienia jelit. Niektóre łagodniejsze rodzaje herbaty, wytwarzane z gałązek pewnych krzewów herbaciany cli, pochodzą z Japonii i sprzedawane są jako „banclia twig tea” lub „ku-kicha”.