Orzeszki ziemne, znane również jako orzeszki arachidowe lub fistaszki, to bardzo popularna przekąska i składnik wielu słodyczy. Wytwarza się z niego także znane na całym świecie masło orzechowe. Przedstawiamy najważniejsze fakty na ich temat.
- Orzeszki ziemne należą do rodziny roślin bobowatych i pochodzą z Ameryki Południowej.
- Naukowo znane są jako Arachis hypogea.
- Orzeszki ziemne w rzeczywiście należą do rodziny motylkowatych, a zatem są blisko związane z fasolą, soczewicą i soją.
- W Stanach Zjednoczonych orzeszki ziemne są rzadko spożywane na surowo. Zamiast tego, są one najczęściej spożywane jako prażone i solone lub w postaci masła orzechowego.
- Inne produkty z orzeszków ziemnych obejmują olej arachidowy, mąkę orzechową i białko orzechowe. Wyroby orzechowe są wykorzystywane w wielu różnych produktach spożywczych, m.in. w deserach, ciastkach, wyrobach cukierniczych, przekąskach, sosach.
- Orzeszki ziemne to nie tylko źródło dobrego smaku, są one również bogate w białka, tłuszcze i różne, zdrowe składniki odżywcze.
- Badania wykazały, że orzeszki ziemne mogą być użyteczne do utraty masy ciała i wiąże się ich spożycie z obniżonym ryzykiem choroby sercowo-naczyniowej.
- Wartości odżywcze w 100g:
- kalorie – 567,
- Woda – 7%,
- Białko – 25,8 g,
- Węglowodany – 16,1 g,
- Cukier – 4,7 g,
- Błonnik – 8,5 g,
- Tłuszcze – 49,2 g,
- Nasycone – 6,28 g
- Jednonienasycone – 24,43 g,
- Wielonienasycone – 15,56 g,
- Omega-3 – 0 g,
- Omega-6 – 15,56 g,
- tłuszcze trans ~.
- Orzechy arachidowe klasyfikowane są jako pokarm oleisty. Duża część światowych zbiorów orzechów jest wykorzystywana do produkcji oleju orzechowego – arachidowego.
- Zawartość tłuszczu oscyluje w zakresie od 44-56% i są to głównie jedno- i wielonienasycone tłuszcze, które w większości składają się z kwasu oleinowego (40-60%) i kwasu linolowego.
- Fistaszki są dobrym źródłem białka, którego zawartość mieści się w zakresie od 22-30% kalorii, co sprawia, że jest to obfite źródło białka roślinnego.
- Najliczniejsze białka w orzeszkach ziemnych, arachin i conarachin, mogą być poważnie niebezpieczne dla alergików, powodując nawet reakcje zagrażające życiu.
- Orzeszki arachidowe są względnie ubogie w węglowodany. W rzeczywistości, zawartość węglowodanów wynosi tylko około 13-16% całkowitej masy.
- Będąc ubogie w węglowodany i bogata w białka, tłuszcz i błonnik, orzeszki mają bardzo niski indeks glikemiczny, który jest miarą tego, jak szybko węglowodany dostają się do krwiobiegu po posiłku. To sprawia, że są one szczególnie odpowiednie dla osób chorych na cukrzycę.
- Fistaszki są doskonałym źródłem wielu witamin i minerałów.
- Biotyna: Orzeszki ziemne są jednym z najbogatszych źródeł żywieniowych biotyny, co jest szczególnie ważne w okresie ciąży.
- Miedź: Mikroelement, który w zachodniej diecie często występuje w zbyt małych ilościach. Niedobór miedzi może mieć negatywny wpływ na zdrowie serca.
- Niacyna: Znana także jako witamina B3 niacyna spełnia wiele ważnych funkcji w organizmie i jest także związana z obniżonym ryzykiem choroby serca.
- Kwas foliowy: Znany również jako witamina B9 kwas foliowy wypełnia wiele istotnych funkcji i jest szczególnie ważny dla kobiet w ciąży.
- Mangan: Pierwiastek śladowy znajdujący się w wodzie pitnej i większości produktów spożywczych.
- Witamina E: Silny przeciwutleniacz, opóźniający efekty starzenia.
- Tiamina: Jedna z witamin z grupy B, znana również jako witamina B1. Pomaga komórkom organizmu w konwersji węglowodanów w energię i jest niezbędna dla zdrowych czynności serca, mięśni i układu nerwowego.
- Fosfor: Orzeszki ziemne są dobrym źródłem fosforu, minerału, który odgrywa kluczową rolę w procesie wzrostu i utrzymania tkanek w dobrej kondycji.
- Magnez: Istotny minerał diety o różnych ważnych funkcjach. Uważa się, że chroni przed chorobami serca i reguluje jego rytm pracy.
- Orzeszki arachidowe zawierają różne bioaktywne związki roślinne i antyoksydanty.
- Większość przeciwutleniaczy jest zlokalizowana w skórce, która jest rzadko zjadana.
- Kwas p-kumarowy: Polifenol, który jest jednym z głównych przeciwutleniaczy obecnych w orzeszkach ziemnych.
- Resweratrol: Silny przeciwutleniacz, który może zmniejszyć ryzyko raka i chorób sercowo-naczyniowych. Resweratrol jest przede wszystkim obecny w czerwonym winie.
- Izoflawony: Klasa polifenoli antyoksydacyjnych, z których najczęstszym jest genisteina. Sklasyfikowane jako fitoestrogeny, izoflawony są często wiązane z różnymi skutkami zdrowotnymi, zarówno dobrymi jak i złymi.
- Kwas fitynowy: Może zaburzać wchłanianie żelaza i cynku, pochodzących z orzeszków ziemnych i innych pokarmów spożywanych w tym samym czasie.
- Fitosterole: Olej z orzechów ziemnych zawiera znaczne ilości fitosteroli, z których najczęściej występującym jest beta-sitosterol. Fitosterole zaburzają wchłanianie cholesterolu z przewodu pokarmowego.
- Pomimo wysokiej zawartości tłuszczu i kalorii, orzeszki arachidowe nie wydają się być przyczyną nadwagi.
- W istocie badania obserwacyjne wykazały korzystne skutki spożywania orzeszków arachidowych w celu utrzymania zdrowego stanu wagi i zmniejszenia ryzyka otyłości.
- W rzeczywistości możliwe jest, że spożycie orzeszków ziemnych może być markerem innych zdrowych zachowań, które przyczyniają się do obniżenia przyrostu masy ciała.
- Jedno małe badanie u zdrowych kobiet wykazało, że gdy orzeszki zostały podane jako substytut innych źródeł tłuszczu w diecie niskotłuszczowej, kobiety stracił 3 kg w ciągu 6 miesięcy.
- Orzeszki ziemne mogą zmniejszyć spożycie pokarmu przez uczucie sytości w stopniu większym niż inne zwykłe przekąski, takie jak ciastka ryżowe.
- Gdy całe orzeszki arachidowe nie są wystarczająco dobrze przeżute, część z nich może przejść przez układ trawienny niewchłonięta.
- Wysoka zawartość białka i jednonienasyconych kwasów tłuszczowych w fistaszkach może zwiększyć wydatek energetyczny.
- Fistaszki są dobrym źródłem błonnika nierozpuszczalnego, który jest związany ze zmniejszeniem ryzyka przyrostu masy ciała.
- Badania obserwacyjne wskazują, że spożywanie orzeszków ziemnych, i innych rodzajów orzechów, może chronić przed chorobami serca. Różne mechanizmy zostały omówione jako potencjalne wyjaśnienie tych efektów, które są prawdopodobnie wynikiem wielu różnych czynników.
- Orzeszki ziemne zawierają szereg zdrowych dla serca składników odżywczych. Należą do nich, niacyna, magnez, miedź, kwas oleinowy, oraz różne przeciwutleniacze, takie jak resweratrol.
- Częste spożywanie orzechów może obniżyć ryzyko wystąpienia kamieni żółciowych u mężczyzn i kobiet. Większość kamieni żółciowych w dużej mierze składa się z cholesterolu. Dlatego też, działanie obniżające poziom cholesterolu przyczynia się do ochrony przed tym schorzeniem. Potrzebne są jednak dalsze badania w celu potwierdzenia tych ustaleń.
- Oprócz alergii, spożywanie orzeszków arachidowych nie zostało powiązane z wieloma niekorzystnymi skutkami.
- Orzeszki ziemne mogą czasem być zanieczyszczone gatunkiem pleśni Aspergillus flavus, który wytwarza toksyczną substancję o nazwie aflatoksyna. Główne objawy zatrucia aflatoksynami to utrata apetytu i żółte przebarwienie oczu oraz typowe objawy zaburzenia czynności wątroby. Poważne zatrucie aflatoksynami może prowadzić do niewydolności i raka wątroby.
- Ryzyko zanieczyszczenia aflatoksynami zależy od tego, jak orzeszki są przechowywane. Jest ono bardziej powszechne podczas przechowywania orzeszków w ciepłych i wilgotnych warunkach, zwłaszcza tropikach.
- Skażeniu aflatoksynami można skutecznie zapobiegać poprzez odpowiednie suszenie orzeszków po zbiorach i utrzymanie odpowiednio niskiej temperatury i wilgotności podczas przechowywania.
- Orzeszki zawierają szereg tzw. antynutrientów, substancji, które zaburzają wchłanianie składników odżywczych i zmniejszają ich wartość odżywczą.
- Spośród antynutrientów w orzeszkach arachidowych, kwas fitynowy jest szczególnie godny uwagi.
- Kwas fitynowy (fitynian) znajduje się we wszystkich jadalnych nasionach, orzechach, zbożach i roślinach strączkowych. W orzeszkach ziemnych mieści się w zakresie od 0,2 do 4,5%.
- Kwas fitynowy upośledza wchłanianie żelaza i cynku, z przewodu pokarmowego.
- Duże spożycie orzeszków może przyczynić się do braków w tych minerałów w dłuższym okresie czasu.
- Kwas fitynowy zwykle nie jest problemem w dobrze zbilansowanej diecie i wśród tych, którzy regularnie jedzą mięso. Z drugiej strony, może być problemem w krajach rozwijających się, gdzie głównymi źródłami składników ożywczych są ziarna lub rośliny strączkowe.
- Orzeszki ziemne są jednym z 8 najczęściej występujących alergenów pokarmowych.
- Alergia na orzeszki ziemne szacunkowo dotyczy około 1% populacji.
- Uczulenia mogą być ciężkie i zagrażać życiu, a orzeszki ziemne są czasami uznawane za najpoważniejszy alergen.
- Osoby z alergią na orzechy powinny unikać orzeszków ziemnych i produktów orzechowych.
Chętnie poznamy Twoją opinię na temat orzeszków ziemnych!
Uwielbiam masło orzechowe. Jestem od niego uzależniony 😉
Strasznie wciągająca przegryzka…
Podobno trochę tuczą… ale co tam.