Korzeń lukrecji (łac. Glycyrrhiza glabra lub Glycyrrhiza uralensis) ma długą historię stosowania w medycynie wschodniej i zachodniej. Lukrecja to wieloletnia roślina strączkowa pochodząca z Bliskiego Wschodu oraz części Azji. W tradycyjnej medycynie chińskiej korzeń lukrecji nazywany jest gan zao, a w medycynie ajurwedyjskiej nazywa się ją mulethi lub sanskrycką nazwą yashtimadhu. W niniejszym artykule przybliżamy, w jaki sposób można wykorzystywać właściwości tej rośliny.
Lekarze tradycyjnej medycyny naturalnej uważają, że korzeń lukrecji może leczyć wiele schorzeń, w tym zapalenie oskrzeli, zaparcia, zgagę, wrzody żołądka, egzemę i skurcze menstruacyjne. Chociaż lukrecja jest ogólnie bezpieczna w użyciu, jej przedawkowanie może prowadzić do poważnych skutków ubocznych, a nawet zatrucia.
Lukrecja – Korzyści zdrowotne
Chociaż badania nad właściwościami lukrecji są dość ograniczone, pewne wyniki sugerują, że może ona oferować pewne korzyści zdrowotne, przede wszystkim związane z przewodem pokarmowym. Wiele korzyści przypisuje się substancji obecnej w korzeniu lukrecji znanej jako kwas lukrecjowy, który ma działanie przeciwwrzodowe, przeciwzapalne, przeciwdrobnoustrojowe i przeciwskurczowe. Przyjrzyjmy się zatem na jakie dolegliwości lukrecja może być skutecznym antidotum.
Choroby skóry
W badaniu z 2008 r. naukowcy odkryli, że plaster samoprzylepny nasycony ekstraktem korzenia lukrecji przyspieszył gojenie nawracających aftowych owrzodzeń. Po siedmiu dniach leczenia ludzie stosujący plaster mieli znaczne zmniejszenie wielkości wrzody. Natomiast u tych, którzy nie otrzymali żadnego leczenia, rozmiar owrzodzenia zwiększył się o 13 procent.
Przewlekłe zapalenie oskrzeli
Istnieją pewne dowody na to, że korzeń lukrecji może spowolnić postęp przewlekłego zapalenia oskrzeli u osób z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP).
Według badań probkowych przeprowadzonych na Chung Shan Medical University na Tajwanie, kwasy lukrecjowe i oleanolowe znajdujące się w korzeniu lukrecji mają działanie przeciwutleniające, które chroni komórki oskrzeli w płucach.
Sugeruje to, że lukrecja może pomóc spowolnić, jednak nie zatrzymać lub odwrócić, postęp POChP, gdy jest stosowany ze standardowymi metodami leczenia. Konieczne będą jednak dalsze badania na ludziach, aby jednoznacznie potwierdzić te wyniki.
Rak jelita grubego
Niektórzy naukowcy uważają, że przeciwutleniające właściwości lukrecji mogą pomóc zmniejszyć ryzyko niektórych nowotworów, głównie raka jelita grubego. Chociaż większość badań ograniczono zwierząt lub probówek, niektóre z nich były bardzo obiecujące.
Wstępne badania z Vanderbilt University Medical Center wykazały, że znajdujący się w lukrecji kwas glicyryzowy skutecznie hamował cyklooksygenazy 2 (COX-2), enzym, który sprzyja rozwojowi raka jelita grubego.
Według badań, hamowanie enzymu COX-2 przełożyło się na zmniejszenie liczby polipów jelita grubego (gruczolaków) i nowotworów u myszy labolatoryjnych. Przyszłe badania mogą pomóc ustalić, czy ten sam efekt można zaobserwować u ludzi.
Dyspepsja czynnościowa
W połączeniu z innymi ziołami, korzeń lukrecji może pomóc złagodzić ból związany z dyspepsją czynnościową (FD), przewlekłym zaburzeniem charakteryzującym się dyskomfortem w górnej części brzucha.
W badaniu z 2004 r., w którym wzięło udział 120 osób z FD, zbadano ziołowy lek składający się z korzenia lukrecji, gorzkiego candytuft, kwiatu matricaria, mięty pieprzowej i kminku.
Według badań 43,3% uczestników zapewniło, że lek na bazie lukrecji przyczynił się do całkowitego ustąpienia objawów po ośmiu tygodniach w porównaniu do zaledwie 3,3% w grupie placebo .
Menopauza i objawy menstruacyjne
Korzeń lukrecji jest podstawowym lekarstwem domowym dla kobiet ze skurczami i bólami menstruacyjnymi, a także uważa się, że pomaga złagodzić wiele niepożądanych objawów menopauzy, w tym uderzenia gorąca.
Lukrecja zawiera fitoestrogeny, czyli związki roślinne, które naśladują działanie estrogenu w organizmie. Pomimo dowodów na ich korzyści, nadal nie jest jasne, jak dobrze oddziałują fitoestrogeny z korzenia lukrecji, jeśli w ogóle tak się dzieje.
W badaniu z 2012 roku, w którym wzięło udział 120 kobiet z uderzeniami gorąca, stwierdzono, że dzienna dawka 330 miligramów ekstraktu korzenia lukrecji zapewniała jedynie niewielką ulgę w częstotliwości i nasileniu uderzeń gorąca w porównaniu z grupą placebo.
Po zakończeniu leczenia obie grupy doświadczyły nawrotu objawów menopauzy.
Wrzody trawienne
Rola lukrecji w leczeniu choroby wrzodowej cieszy się coraz większym zainteresowaniem społeczności naukowej, szczególnie w odniesieniu do jej wpływu na bakterie znane jako Helicobacter pylori ( H. pylori). H. pylori jest główną przyczyną wrzodów trawiennych i jednej z najbardziej znanych infekcji, które można wyeliminować.
Badanie przeprowadzone w Brazylii w 2016 roku wykazało, że korzeń lukrecji dodany do standardowej potrójnej antybiotykoterapii zwiększył odsetek eradykacji H. pylori z 62,5 % w grupie placebo do 83,3 % w grupie lukrecji.
Wydaje się, że korzeń lukrecji wykazuje również właściwości przeciwdrobnoustrojowe, które mogą również leczyć niektóre infekcje grzybicze (takie jak Candida albicans ) i inne trudne do leczenia infekcje bakteryjne, takie jak Staphylococcus aureus, Bacillus subtilis i Enterococcus faecalis.
Stosowanie lukrecji a możliwe efekty uboczne
Gdy lukrecja przyjmowana jako suplement lub herbata, uważana jest za względnie bezpieczną i dobrze tolerowaną przez dorosłych. Niektóre osoby mogą odczuwać jednak łagodne skutki uboczne, w tym rozstrój żołądka, wzdęcia i zgagę. Występują one dość często, jeśli przekroczy się zalecaną dawkę.
Suplementy z korzeniem lukrecji są przeznaczone wyłącznie do krótkotrwałego stosowania. Codzienne spożywanie lukrecji przez kilka tygodni lub dłużej może powodować poważne i potencjalnie zagrażające życiu działania niepożądane.
Wiele z tych działań niepożądanych jest wynikiem nadmiernego gromadzenia się kwasu lukrecjowego w organizmie, co powoduje nieprawidłowy wzrost hormonu stresu, czyli kortyzolu. Może to prowadzić do poważnego braku równowagi w płynach ustrojowych i elektrolitach, objawiając się szeregiem możliwych objawów, w tym:
- zmęczenie,
- ból głowy,
- zatrzymanie płynów i obrzęki,
- wysokie ciśnienie krwi,
- osłabienie lub skurcze mięśni,
- nudności i wymioty,
- uporczywe mrowienie lub pieczenie,
- niski popęd seksualny,
- zaburzenia erekcji,
- nieodebrane lub nieregularne miesiączki.
Skrajne przypadki mogą prowadzić do zatrucia lukrecją i rozwoju niewydolności nerek, porażenia, zastoinowej niewydolności serca, obrzęku płuc i uszkodzenia mózgu.
Z powodu braku badań korzeń lukrecji nie powinien być stosowany u dzieci, kobiet w ciąży i matek karmiących. Lukrecji należy również unikać u osób z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby.
Lukrecja a interakcje z lekami
Lukrecja może wchodzić w interakcje z wieloma lekami, zmniejszając ich skuteczność działania lub nadmiernie zwiększając ich skuteczność. Obejmują one:
- leki przeciwarytmiczne, takie jak Lanoxin (digoksyna),
- leki antycholesterolowe, takie jak Lescol (fluwastatyna),
- leki przeciwnadciśnieniowe, takie jak Cozaar (losartan),
- leki przeciwzakrzepowe („rozrzedzające krew”), takie jak Coumadin (warfaryna),
- leki moczopędne, takie jak Lasix (furosemid),
- środki antykoncepcyjne na bazie estrogenów,
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), takie jak Advil (ibuprofen), Celebrex (celekoksyb) i Voltaren (diklofenak).
Aby uniknąć interakcji z lekami, poinformuj swojego lekarza, jeśli zażywasz korzeń lukrecji lub inny naturalny lub ziołowy suplement diety.
Dawkowanie i przygotowanie lukrecji
Produkty z korzeniem lukrecji, w tym tabletki do żucia, kapsułki, ekstrakty, herbaty, pastylki do ssania, nalewki i proszki, są dostępne w większości sklepów ze zdrową żywnością. Chociaż nie ma uniwersalnych wytycznych dotyczących właściwego stosowania korzenia lukrecji, dawki do 400 miligramów 2 razy dziennie są uważane za bezpieczne do krótkotrwałego stosowania.
Warto poszukać preparatów, które zawierają nie więcej niż 10% glycyrrhizin. Zasadniczo nigdy nie należy przekraczać zalecanej na etykiecie produktu dawki ani przyjmować suplementu z lukrecji na dłużej niż 3 do 6 tygodni
Oprócz suplementów diety suszony korzeń lukrecji można kupić online lub za pośrednictwem tradycyjnego dystrybutora medycyny chińskiej. Cały korzeń lukrecji jest trudny w użyciu, ponieważ ma się mniejszą kontrolę nad ustaleniem dawki. Z kolei można go łatwo przerobić na herbatę, mocząc łyżkę wiórków w filiżance wrzącej wody.
Torebki z lukrecją można również znaleźć w większości sklepów spożywczych, z których niektóre są zmieszane z czarną, zieloną lub herbatą rooibos.
Aby uzyskać najlepsze wyniki, porozmawiaj ze swoim lekarzem przed użyciem jakiegokolwiek produktu z korzeniem lukrecji, szczególnie jeśli masz jakiś zdiagnozowany problem zdrowotny.
Jak kupować lukrecję?
Korzeń lukrecji jest klasyfikowany jako suplement diety i środek ziołowy. W związku z tym nie jest wymagane poddawanie się rygorystycznym testom, które przechodzą leki farmaceutyczne, i mogą różnić się jakością w zależności od marki. Aby zapewnić sobie najwyższą jakość i bezpieczeństwo, warto decydować się wyłącznie na marki certyfikowane.
Ponadto warto kupować suplementy, które określają ilość glycyrrhizin na produkcie. Jeśli kupujesz suszony korzeń lukrecji, w miarę możliwości wybierz ten, które został certyfikowany jako ekologiczny.
Czy jedzenie cukierków z lukrecji jest bezpieczne?
Spożywanie słodyczy z lukrecji od czasu do czasu prawdopodobnie spowoduje nic więcej niż rozstrój żołądka i zgagę. Niektóre źródła ostrzegającą konsumentów, że dorośli powyżej 40 roku życia, którzy spożywają 60g naturalnej czarnej lukrecji dziennie przez co najmniej 2 tygodnie, mogą skończyć w szpitalu z arytmią serca i innymi poważnymi objawami.
Z reguły warto ograniczyć spożycie cukierków z lukrecją. Jeśli zje się duże ich ilości i zacznie się odczuwać bicie swojego serca lub osłabienie mięśni, natychmiast należy skontaktować się z lekarzem.
Warto również wiedzieć, że nie wszystkie cukierki z lukrecji są wytwarzane z naturalnej lukrecji. Wiele współczesnych produktów ma „smak lukrecji” i jest wytwarzane z aromatów anyżkowych, które nie zawierają glicyryzyny.
Źródła
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18348383
https://www.karger.com/Article/Abstract/76546
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3832176/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1413867016301696?via%3Dihub
