Jeżyny to niezwykle smaczne i odżywcze owoce leśne, które zapewniają wiele cennych substancji czynnych, przyczyniających się do zachowania zdrowia i dobrego samopoczucia. Warto korzystać z ich dobrodziejstw, zarówno w sezonie, jak i w okresie jesienno-zimowym, także w postaci mrożonej lub przetworzonej. Poznajmy ich najważniejsze właściwości.

Jeżyny oferują wiele korzyści zdrowotnych, głównie dzięki zawartości wielu cennych substancji czynnych. Przede wszystkim wypełnione są wieloma witaminami i minerałami, takimi jak witamina C, witamina K oraz mangan. Doskonale wspomagają pracę układu trawiennego, dzięki bogactwu błonnika, a także wpływają na zdrowie i sprawne działanie mózgu. W sezonie warto je spożywać w surowej postaci, a w pozostałym okresie sięgać po mrożone owoce, a także domowe przetwory. Mogą być wspaniałym dodatkiem do deserów oraz zdrowotnych koktajli i smoothie.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze właściwości tych niezwykłych owoców leśnych.

Jeżyny – Podstawowe korzyści dla zdrowia i urody

Słodkie, a jednocześnie cierpkie owoce jeżyn są doskonałym uzupełnieniem letniej diety. Jednakże ich właściwości zdrowotne znacznie przekraczają swoją wartością ich pyszny smak. Jeżyny zapewniają wprost imponujące korzyści dla zdrowia, które wymieniamy poniżej.

1. Jeżyny są wypełnione witaminą C

Tylko jedna szklanka surowych jeżyn ma 30,2 miligrama witaminy C, co stanowi połowę zalecanej dziennej dawki spożycia tej witaminy. Witamina C jest substancją niezbędną do tworzenia kolagenu w kościach, tkance łącznej oraz w naczyniach krwionośnych. Witamina C może również pomóc przy:

• leczeniu ran,
• regenerowaniu skóry,
• zwalczaniu wolnych rodników w organizmie,
• absorpcji żelaza,
• skracaniu czasu trwania zwykłego przeziębienia,
• zapobieganiu szkorbutowi.

Niektóre badania sugerują nawet, że witamina C pomaga zmniejszyć poziom substancji rakotwórczych w organizmie. Nie mniej jednak, na ten temat niezbędne są dalsze badania. Z całą pewnością witamina C działa jako naturalny przeciwutleniacz, który jest w stanie zmniejszyć stres oksydacyjny w organizmie. Stres oksydacyjny może doprowadzać do powstania wielu poważnych chorób, w tym nowotworowych.

2. Jeżyny są bogate w błonnik

Większość ludzi nie dostarcza organizmowi wystarczającej ilości błonnika w codziennej diecie, co może stanowić spory problem dla zdrowia. Przede wszystkim dlatego, że dieta uboga w błonnik wiąże się z problemami trawiennymi, takimi jak wzdęcia, zaparcia czy ból brzucha. Według badań przeprowadzonych w 2012 roku niewystarczająca ilość błonnika może także zwiększyć ryzyko wystąpienia chorób serca. Z kolei dieta wysokobłonnikowa może pomóc w:

• obniżeniu poziomu cholesterolu,
• regulowaniu regularnego ruchu jelit,
• kontrolowaniu poziomu cukru we krwi poprzez spowolnienie tempa jego wchłaniania,
• utracie wagi ciała, ponieważ sprawia, że dłużej ma się uczucie sytości,
• dostarczeniu wartości odżywczych dla zdrowych bakterii jelitowych.

Jeżyny, choć są niewielkimi owocami, to wypełnione są błonnikiem. Jedna filiżanka surowych jeżyn zawiera prawie 8 gramów błonnika.

3. Jeżyny są doskonałym źródłem witaminy K

Obecność witamin K w diecie sprawia, że zmniejsza się ryzyko obfitego krwawienia, także w przypadku zranienia. Pomaga ona w krzepnięciu krwi i odgrywa również ważną role w metabolizowaniu kości. Niedobór witaminy K może doprowadzić do utraty masy i łamania się kości. Taki niedobór może doprowadzić również do częstego powstawania siniaków, ciężkich krwawień miesiączkowych, a także do pojawienia się krwi w stolcu lub moczu. Jedna filiżanka surowych jeżyn zapewnia 29 miligramów witaminy K, co stanowi ponad jedną trzecią zalecanej dziennej dawki tej witaminy.

Jeśli przyjmujesz leki rozcieńczające krew, to upewnij się, że spożywasz pokarmy bogate w witaminę K. Do tych produktów zalicza się między innymi jeżyny, zielone warzywa liściaste, a także soję oraz fermentowane produkty mleczne.

4. Jeżyny mają wysoką zawartość manganu

W porównaniu z innymi minerałami, to o manganie nie słyszy się zbyt dużo. Jednakże ma on zasadnicze znaczenie dla zdrowego rozwoju kości oraz zdrowego układu odpornościowego. Mangan pomaga także organizmowi w metabolizowaniu węglowodanów, aminokwasów oraz cholesterolu. Podobnie jak witamina C, tak i mangan, odgrywa kluczową rolę w tworzeniu kolagenu. Natomiast enzym – prolidaza, który pomaga manganowi w tworzeniu kolagenu, wspiera również prawidłowe i szybkie gojenie się ran.

Zawarty w jeżynach mangan może pomóc przy zapobieganiu występowania osteoporozy, a także kontrolowaniu poziomu cukru we krwi, a nawet zmniejszyć napady padaczkowe. Jedna szklanka surowych owoców zawiera ok. 0,9 miligrama manganu, co stanowi prawie połowę zalecanej dziennej dawki tego minerału. Należy pamiętać jednak o tym, że zbyt duża ilość manganu może okazać się toksyczna.

Jest mało prawdopodobne, że w codziennie spożywanych pokarmach dostarczy się do organizmu zbyt dużych ilości manganu. Chyba, że występuje stan, który uniemożliwia organizmowi wyeliminowanie nadmiaru manganu. Do takich stanów zalicza się między innymi choroby wątroby oraz niedokrwistość.

5. Jeżyny poprawiają zdrowie mózgu

Spożywanie owoców jagodowych, takich jak jeżyny, może poprawić stan zdrowotny mózgu, a także zapobiec utracie pamięci, która jest spowodowana starzeniem. Tak przynajmniej wynika z przeglądu badań naukowych opublikowanych w Journal of Agricultural and Food Chemistry. W jednym z przeglądów wykazano, iż zawarte w owocach jagodowych antyoksydanty pomagają w zwalczeniu wolnych rodników, a także pozwalają zmienić komunikację neuronów mózgowych. Proces ten może pomóc w zmniejszeniu stanu zapalnego w mózgu, który mogłoby doprowadzić do problemów poznawczych oraz motorycznych, często powiązanych ze starzeniem.

6. Jeżyny pomagają utrzymać jamę ustną w zdrowiu

Według badania przeprowadzonego w 2013 roku jeżyny mogą stanowić wspaniały dodatek każdej zdrowej diety. Badanie to wykazało, że jeżyny posiadają cenne właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwzapalne przeciwko niektórym typom bakterii. Wskazuje się głównie bakterie, które wywołują choroby w jamie ustnej. Naukowcy informują jednak, że w tym zakresie niezbędne są dalsze badania. Jednocześnie dodają, że ekstrakt z jeżyn może pomóc w zapobieganiu oraz kontrolowaniu chorób dziąseł i ubytków w zębach.

Informacje żywieniowe dotyczące jeżyn

Jeżyny są doskonałym produktem spożywczym, szczególnie gdy jesteś na diecie, a masz ochotę na coś słodkiego. Jedna szklanka surowych jeżyn posiada potencjał energetyczny jedynie 62 kalorii. Zawiera jedynie 1 g tłuszczu i tylko 14 g węglowodanów. Dzięki temu jeżyny można łatwo dodać do zdrowego planu żywieniowego, nie martwiąc się o wzrost wartości energetycznej posiłków.

Jeżyny wykazują również niski poziom glikemiczny (GI), sięgający jedynie wartości 25. Indeks glikemiczny pokazuje, w jaki sposób żywność zawierająca węglowodany ma wpływ na poziom cukru we krwi. Ocena 55 lub niżej oznacza, że pokarm ma niską zdolność wpływu na zwiększenie poziomu cukru we krwi.

Obciążenie glikemiczne uwzględnia zarówno indeks glikemiczny, jak i ilość gramów węglowodanów w typowej porcji. Obciążenie glikemiczne jest uznawane za dokładniejszą ocenę wpływu pokarmu na poziom cukru we krwi. Obciążenie glikemiczne jeżyn wynosi 4, co jest bardzo niskim poziomem.

Podsumowanie

Powyżej znajdują się argumenty na to, by jeżyny uznać za wspaniały pokarm i doskonały dodatek do codziennej diety. Owoce te są bogate w korzystne dla zdrowia i urody witaminy, minerały, a także błonnik oraz przeciwutleniacze. Jednocześnie mają niewielką ilość kalorii, tłuszczu oraz węglowodanów. Jeżyny są wszechstronnie odżywcze i w bardzo prosty sposób można włączyć je do codziennej diety.

Niezbędne są jednak dalsze badania, by potwierdzić wpływ jeżyn na zapobieganie chorobom serca oraz zdolność zwalczania chorób nowotworowych. Dotychczas przeprowadzane w tym zakresie badania dały jednak bardzo obiecujące wyniki. Wiadomo, że istnieją istotne dowody na propagowanie diety roślinnej, w celu zapewnienia odpowiedniej i skutecznej profilaktyki chorób nowotworowych oraz wielu innych korzyści zdrowotnych.

Chętnie poznamy Wasze opinie na temat jeżyn i sposobów ich wykorzystania w codziennej diecie.