Siemię lniane (Linumusitatissimum L.) pochodzi z jednorocznej rośliny jaka jest len. Już starożytni Egipcjanie stosowali siemię lniane zarówno, jako element diety, jak i w celach leczniczych. W przeszłości, siemienia używano głównie jako środka przeczyszczającego. Te bogate w błonnik nasiona zawierają materiał zwany śluzem, który znacznie pomaga w trawieniu, głównie w części wydalniczej przewodu pokarmowego.

Siemię lniane i pozyskiwany z niego olej są przede wszystkim bogate w kwas alfa-linolenowy (ALA), będący cennym kwasem tłuszczowym omega-3, który może być pomocny w leczeniu chorób serca, chorób zapalnych jelit (IBD), zapalenia stawów i wielu innych problemów zdrowotnych. Olej lniany zawiera tylko ALA, bez błonnika i lignanów, które znajdują się w siemieniu.

Siemię lniane – Właściwości i zastosowania zdrowotne

Badania wskazują, że siemię lniane może pomóc w zapobieganiu i leczeniu następujących schorzeń:

Wysoki poziom cholesterolu

Ludzie, stosujący dietę śródziemnomorską mają zwykle wyższy poziom HDL, czyli dobrego cholesterolu. Dieta śródziemnomorska to przede wszystkim wiele ziaren, korzeni i zielonych warzyw, owoców, a także ryby i drób, oliwki i olej rzepakowy, jak również siemię lniane. Ogranicza ona ilość czerwonego mięsa, masła i śmietany.

W testach laboratoryjnych i badaniach na zwierzętach, siemię lniane i olej lniany wykazuje zdolności do obniżenia cholesterolu. Przeprowadzone dotychczas badania na ludziach wykazują różne wyniki.

Choroby serca

Dieta bogata w owoce, warzywa, produkty pełnoziarniste, orzechy i rośliny strączkowe, czyli żywność z zawartością kwasów ALA może zmniejszyć ryzyko zawału serca i udaru mózgu, zarówno u ludzi, którzy nigdy nie mieli z tym problemów, jak i dla tych, którzy już borykają się z takimi dolegliwościami.

Jednym z najlepszych sposobów, aby pomóc w zapobieganiu i leczeniu chorób serca, jest spożywanie diety o niskiej zawartości tłuszczów nasyconych i tłuszczów trans, oraz sięgać po pokarmy, które są bogate w jednonienasycone i wielonienasycone tłuszcze, w tym omega-3 z siemienia lnianego. Dowody wskazują, że ludzie, którzy mają dietę bogatą w ALA maja równocześnie znacznie obniżone ryzyko zawału.

Liczne badania wskazują również, że ludzka dieta bogata w kwasy omega-3, w tym ALA, może obniżać ciśnienie krwi u osób z nadciśnieniem tętniczym.

Objawy menopauzy

W jednym z badań porównano siemię lniane do hormonalnej terapii zastępczej (HTZ) w okresie menopauzy. Poinformowano, że 40 g siemienia lnianego dziennie działało równie skutecznie jak HTZ na łagodne objawy menopauzy, w tym uderzenia gorąca, zaburzenia nastroju i suchość pochwy.

Nowotwór piersi

Siemię lniane zawiera fitoestrogeny zwane lignanami. Ponieważ lignany mogą działać podobnie do estrogenów w organizmie, naukowcy nie są pewni, czy siemię lniane byłoby szkodliwe czy pomocne przy chorobie nowotworu piersi. Badania donoszą, że siemię lniane zmniejsza wzrost guza piersi i przerzutów w badaniach na zwierzętach. Warto zauważyć, że tylko jedno badanie wykazało, że dodanie do diety siemienia może zwiększyć potencjał do zmniejszenia wzrostu nowotworu u kobiet z rakiem piersi. Potrzebne są więc dalsze badania.

Nowotwór jelita grubego

Badania na zwierzętach wykazują, że lignany mogą spowolnić wzrost komórek nowotworowych okrężnicy. Badania sugerują także, że siemię może zmniejszyć liczbę komórek o nieprawidłowym wzroście, które są wczesnymi markerami raka jelita grubego. Potrzebne są jednak badania kliniczne u ludzi.

Nowotwór prostaty

Wyniki badań są mylące, jeśli chodzi o raka prostaty. Niektóre badania wykazały, że być może ALA były związane ze zwiększonym ryzykiem rozwoju raka prostaty. Jednak inne badania wykazały, że siemię lniane może być korzystne dla mężczyzn w grupie ryzyka. W jednym z badań, mężczyźni z przedrakowym stanem prostaty mieli niższy poziom PSA, markera raka prostaty, gdy jedli 30 g siemienia lnianego dziennie wraz z dietą o niskiej zawartości tłuszczu. U mężczyzn, którzy mieli raka prostaty, 30 g siemienia lnianego dziennie i dieta o niskiej zawartości tłuszczu nie obniżała stężenia PSA. Konieczne są jednak dalsze badania, aby zrozumieć, jaki wpływ może mieć siemię lniane na nowotwory tego typu.

Siemię lniane – Inne zastosowania

Prowadzone są obecnie badania nad tym czy kwasy tłuszczowe omega-3 mogą chronić przed pewnymi infekcjami i być skuteczne w leczeniu stanów zapalnych, w tym owrzodzeń, migrenowych bólów głowy, nad-aktywności (ADHD), uzależnień, zaburzeń odżywiania, ryzyka przedwczesnego porodu, rozedmy płuc, łuszczycy, jaskry i ataków paniki.

I kilka faktów na temat nasion lnu

Len jest rośliną jednoroczną, która rozwija się w glebach bogatych w składniki mineralne. Małe, owalne nasiona lnu zawierają olej, zwany olejem lnianym. Nasiona lnu zawierają kilka substancji roślinnych, o dobroczynnym wpływie na organizm, w tym:

• błonnik, zarówno rozpuszczalny i nierozpuszczalny,
• białko,
• niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe ALA,
• lignany.

Siemię lniane działa jak środek przeczyszczający ze względu na zawartość błonnika i śluzów.

Korzyści zdrowotne ze stosowania siemienia lnianego, takie jak ochrona przed chorobą serca, czy zapaleniem stawów, wynikają prawdopodobnie z powodu wysokiego stężenia kwasu tłuszczowego omega-3 ALA.

Oprócz tego istotnego kwasu, siemię lniane zawiera fitoestrogeny, związki chemiczne o nazwie lignany. Fitoestrogeny działają jak estrogen i mogą chronić przed niektórymi rodzajami raka.

Olej lniany powinien być przechowywany w lodówce. Nasiona lnu powinny być zużyte w ciągu 24 h od zmielenia. Siemię lniane w różnych formach jest dostępne w sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością.

Siemię lniane – Dawkowanie

Dzieci – Olej lniany można dodawać do diety dziecka, aby zrównoważyć ilość kwasów tłuszczowych. Poproś lekarza, aby pomógł ustalić właściwą dawkę.

Dorośli – Nasiona lnu należy mielić przed jedzeniem i popijać dużą ilością wody.

Środki ostrożności przy stosowaniu siemienia lnianego

Zastosowanie ziół to często działanie mające na celu wzmocnienie ciała i leczenie chorób. Zioła mogą jednak powodować pewne skutki uboczne i wchodzić w interakcje z innymi ziołami, suplementami lub lekami. Z tych względów należy stosować je pod nadzorem lekarza.

• Nie należy jeść surowych lub niedojrzałych nasion lnu, gdyż mogą być toksyczne.
• Kobiety z rakiem piersi, nowotworem macicy i jajnika, lub endometriozą powinny zwrócić się do lekarza przed podjęciem kuracji siemieniem, ponieważ może ono działać jak estrogeny.
• Niektórzy lekarze uważają, że kobiety nie powinny przyjmować nasion lnu w okresie ciąży lub podczas karmienia piersią.
• Mężczyźni z rakiem prostaty powinni skonsultować z lekarzem terapię siemieniem lnianym.
• Ludzie z niedrożnością jelit i zapaleniem jelita grubego, lub zwężonym przełykiem nie powinni spożywać nasion lnu. Mogą pogorszyć stan zdrowia, z względu na dużą zawartość błonnika.

Możliwe interakcje

Siemię lniane i jego suplementy mogą mieć wpływ na działanie niektórych leków na receptę i bez recepty. Jeśli obecnie leczony jesteś którymkolwiek z następujących leków, nie powinieneś używać siemienia bez uprzedniej konsultacji z lekarzem:

Leki rozrzedzające krew: Kwasy tłuszczowe Omega-3 mogą zwiększać ryzyko krwawienia, zwłaszcza, gdy stosuje się leki przeciwzakrzepowe, takie jak warfaryna, klopidogrel lub aspiryna. W niektórych przypadkach, kombinacja aspiryny i kwasów tłuszczowych omega-3 może być pomocna. Ale należy je przyjmować jedynie pod nadzorem lekarza.

Leki stosowane w cukrzycy: Siemię lniane może obniżyć poziom cukru we krwi. Jeśli pacjent przyjmuje leki na cukrzycę, w tym insulinę, należy używać siemienia lnianego tylko pod nadzorem lekarza.

 

Przydał się nasz artykuł? Koniecznie się nim podziel i skomentuj!